دعاوی حقوقی
در چارچوب سنتی تقسیمبندی حقوقی، دعاوی دادگاهی را معمولا به دو دستهی کلی، یعنی دعاوی کیفری و حقوقی، تقسیم میکنیم. با گسترش تخصص در زمینه وکالت در ایران، هر یک از این دعاوی به دستههای تخصصیتری تقسیم میشوند. بهعنوان مثال، دعاوی ملکی و بانکی بهطور معمول به عنوان دعاوی حقوقی در نظر گرفته میشوند، که امروزه، به دلیل تخصصی شدن رشتههای حقوق، به عنوان دعاوی مستقل معرفی میشوند.
دعاوی حقوقی دارای دو قانون اساسی هستند: قانون مدنی و قانون آیین دادرسی مدنی. این دعاوی نیز در دورههای فوقلیسانس و دکتری حقوق، به خصوص در رشته حقوق خصوصی، مورد بررسی قرار میگیرند.
دعوی حقوقی، دربارهی اختلافاتی است که از حقوق و تکالیف فردی در حوزه روابط خصوصی نشأت میگیرد. اما لازم به ذکر است که اصطلاح “حقوقی” مفهومی گسترده دارد و هر چیزی که با حقوق و دادگستری مرتبط باشد، شامل آن است. بهعنوان مثال، ممکن است شنیده باشید که موضوعی “حقوقی” است.
از طرف دیگر، مفهوم “حقوقی” دارای یک معنی خاص است و بهطور ویژه در مقابل اصطلاح “کیفری” استفاده میشود. در اینجا، ما به معنی خاص آن اشاره میکنیم. بهعنوان مثال، میتوان گفت که یکی از وکلا در موسسه حقوقی – پزشکی داتیس، یکی از بهترین وکلای دعاوی حقوقی است.
در دعاوی حقوقی، تسلط وکیل بر مباحث شکلی و ماهوی قانون مدنی و آیین دادرسی مدنی بسیار اهمیت دارد.
همچنین، امروزه، دعاوی تجاری بهطور جداگانه از دعاوی حقوقی مورد بررسی قرار میگیرند، اما به دلیل ماهیت مشترکی که دارند، در دعاوی حقوقی، تمرکز بر موضوعات تجاری بهویژه توجه زیادی دارد.
در تقسیمبندی دادگاهی، ملاک اصلی بین دعاوی کیفری و حقوقی، موضوع دعوای آن است، نه طرفین دعوی. بهعبارت دیگر، در دعویای که موسسه حقوقی – پزشکی داتیس دفاع میکند، یک شرکت خصوصی و یک نهاد دولتی به عنوان طرفین ممکن است حضور داشته باشند و با توجه به موضوع دعوی، پرونده در دادگاه حقوقی مورد رسیدگی قرار میگیرد و حکم صادر میشود.